Aleksandr Solzjenitsyn Referansar | Navigasjonsmenyutvide haneWorldCatBIBSYSVIAFGNDLCCNISNIBNFBNF...
EinskildmennFødde i 1918Døde i 2008Russiske forfattararSovjetiske dissidentarNobelprisen i litteraturFolk frå StavropolRussiske nobelprisvinnarar
3. august2008MoskvaNobelprisen i litteratur197011. desember19183. august2008russiskrussisknobelprisvinnarGulagsovjettidaandre verdskrigenPolenTyskland1945StalinGulagNobelprisen i litteratur1970statsborgarskapet1974Heinrich BöllSveitsVermontUSAenden på Sovjetunionen1994RusslandMoskva
Aleksandr Solzjenitsyn | |
Fødd | 11. desember 1918 Kislovodsk |
Død | 3. august 2008 |
Yrke | skribent, historikar, romanforfattar, manusforfattar, skodespelforfattar, lyrikar, offentlig person, prosaforfatter, kommentator, lærar |
Aleksandr Solzjenitsyn på Commons |
Nobelprisen i litteratur
1970
Aleksandr Isajevitsj Solzjenitsyn (11. desember 1918–3. august 2008), russisk Алекса́ндр Иса́евич Солжени́цын var ein russisk forfattar, historikar og nobelprisvinnar. Han gjorde verda merksam på dei sovjetiske slaveleirane (Gulag) og var kritisk til russisk styre under og etter sovjettida.
Solzjenitsyn tenestegjorde som kaptein i artilleriet under andre verdskrigen. Etter å ha sett den brutale framferda til sovjetiske soldatar i Polen og Tyskland skreiv han diktet «Prøyssiske netter». Han blei arrestert i februar 1945 for å ha kalla statsleiaren Stalin for «han med barten» i eit brev til ein ven, og i juli det året dømt til ti år i fangeleir. Opplevingane i Gulag førte til bøker som En dag i Ivan Denisovitsj' liv og Gulag-arkipelet. Seinare verk som til dømes I første krets og Kreftavdelingen gav Solzjenitsyn stor vyrnad, og han fekk Nobelprisen i litteratur i 1970.
Solzjenitsyn mista det sovjetiske statsborgarskapet sitt og levde i eksil frå 1974, først i Tyskland, der han budde hjå venen Heinrich Böll, deretter Sveits og til sist i Vermont i USA. Han vitja også Noreg ei tid og vurderte å slå seg ned der. Etter enden på Sovjetunionen drog han tilbake til Russland i 1994. Han heldt fram med sitt virke som regimekritikar også av det nye styret i Russland.
Solzjenitsyn døydde i Moskva av hjartesvikt, 89 år gammal.
Referansar |
Denne artikkelen bygger på «Aleksandr Solsjenitsyn» frå Wikipedia på bokmål, den 7. august 2008.
- Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
- Björkegren, Hans, and Kaarina Eneberg Aleksandr Solzhenitsyn: A Biography, Henley-on-Thames: Aiden Ellis, 1973. ISBN 0-85628-005-4.
Guardian (London). 3 August 2008. [1]
- Scammell, Michael Solzhenitsyn: A Biography. London: Paladin, 1986. ISBN 0-586-08538-6.
Denne litteraturartikkelen som har med Sovjetunionen og Russland å gjere er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.
Nobelprisvinnarar i litteratur | ||
---|---|---|
1901–1925 | Prudhomme (1901) · Mommsen (1902) · Bjørnson (1903) · Mistral, Echegaray (1904) · Sienkiewicz (1905) · Carducci (1906) · Kipling (1907) · Eucken (1908) · Lagerlöf (1909) · Heyse (1910) · Maeterlinck (1911) · Hauptmann (1912) · Tagore (1913) · Inga utdeling i 1914. · Rolland (1915) · von Heidenstam (1916) · Gjellerup, Pontoppidan (1917) · Inga utdeling i 1918. · Spitteler (1919) · Hamsun (1920) · France (1921) · Benavente (1922) · Yeats (1923) · Reymont (1924) · Shaw (1925) | |
1926–1950 | Deledda (1926) · Bergson (1927) · Undset (1928) · Mann (1929) · Lewis (1930) · Karlfeldt (1931) · Galsworthy (1932) · Bunin (1933) · Pirandello (1934) · Inga utdeling i 1935. · O’Neill (1936) · du Gard (1937) · Buck (1938) · Sillanpää (1939) · Inga utdeling i 1940–1943. · Jensen (1944) · Mistral (1945) · Hesse (1946) · Gide (1947) · Eliot (1948) · Faulkner (1949) · Russell (1950) | |
1951–1975 | Lagerkvist (1951) · Mauriac (1952) · Churchill (1953) · Hemingway (1954) · Laxness (1955) · Jiménez (1956) · Camus (1957) · Pasternak (1958) · Quasimodo (1959) · Perse (1960) · Andrić (1961) · Steinbeck (1962) · Seferis (1963) · Sartre (1964) · Sjolokhov (1965) · Agnon, Sachs (1966) · Asturias (1967) · Kawabata (1968) · Beckett (1969) · Solzjenitsyn (1970) · Neruda (1971) · Böll (1972) · White (1973) · Johnson, Martinson (1974) · Montale (1975) | |
1976–2000 | Bellow (1976) · Aleixandre (1977) · Singer (1978) · Elytis (1979) · Miłosz (1980) · Canetti (1981) · García Márquez (1982) · Golding (1983) · Seifert (1984) · Simon (1985) · Soyinka (1986) · Brodsky (1987) · Mahfouz (1988) · Cela (1989) · Paz (1990) · Gordimer (1991) · Walcott (1992) · Morrison (1993) · Ōe (1994) · Heaney (1995) · Szymborska (1996) · Fo (1997) · Saramago (1998) · Grass (1999) · Gao (2000) | |
Frå 2001 | Naipaul (2001) · Kertész (2002) · Coetzee (2003) · Jelinek (2004) · Pinter (2005) · Pamuk (2006) · Lessing (2007) · Le Clézio (2008) · Müller (2009) · Vargas Llosa (2010) · Tranströmer (2011) · Mo (2012) · Munro (2013) · Modiano (2014) · Aleksijevitsj (2015) Dylan (2016) |
|