Peanøtt Kjelder | Bakgrunnsstoff | Navigasjonsmeny«peanøtt»«Peanøtt»GNDDyntaxaITISEOL
Takson namngjevne av Carl von LinnéErteblomfamilienBelgfrukterOljeplantarKulturplantar frå Sør-Amerika
erteblomfamilienjordnøttertropanekleistogamebelgdyrefôrjordnøttoljearachisolje«peanøtt»Nynorskordboka
Peanøtt, jordnøtt |
|
Vitskapleg namn |
Arachis hypogaea Linné, 1753 |
Utbreiing |
Utbreiing: Mexico, Sør- og Mellom-Amerika |
Systematikk |
Rike: Plantae Familie: Fabaceae Slekt: Fabales A. hypogaea |
Peanøtt (Arachis hypogaea) er ein art i erteblomfamilien og frøa til arten, som også er kjende som jordnøtter.
Namnet kjem frå engelsk peanut ('ertenøtt') og førsteleddet blir uttalt /pi/ eller /pia/ på norsk.
Peanøtter på planten.
Peanøtta stammar frå Sør-Amerika, men blir i dag dyrka overalt i tropane. Planten er ca. 50 cm høg og har raudgule, sterile blomar i dei øvre bladhjørnene. I dei nedre bladhjørnene sit kleistogame blomar (blomar som set frø utan at dei har opna seg) på skaft. Etter blomstringa forlengar skafta seg seg, bøyer seg nedover og presser den unge frukta, ein tofrøa belg, ned i jorda, der han mognar. Storleiken på belgen varierer, det vanlegaste er ei lengd på 3–4 cm.
Indonesisk sambal goreng teri kacang med peanøtter.
Peanøtter er eit viktig produkt som kan etast eller seljast rå, rista eller salta. Store mengder blir mole til jordnøttmjøl som kan brukast til dyrefôr, ofte blanda med anna fôrmjøl. Frøa kan også pressast til jordnøttolje (arachisolje), som blir brukt i hushaldningar og i industrien.
Kjelder |
«peanøtt» i Nynorskordboka.
«Peanøtt» (25. mars 2014). Store norske leksikon. Fri artikkel henta 12. juli 2015.
Bakgrunnsstoff |
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Peanøtt
Wikispecies har taksonomisk informasjon om Arachis hypogaea
|
